[PL] Jak założyć konto na fediverse i jak z niego korzystać – tootorial.

na przykładzie konta na serwerze obsługiwanym przez oprogramowanie Mastodon.

Przede wszystkim disclaimer (chyba już nieaktualny)

W ciągu ostatniego tygodnia ilość kont w ekosystemie fediverse wzrosła o ponad 25%. To duży wzrost. Serwery nie wyrabiają. Operatorzy (organizacje non-profit lub indywidualni ludzie) pracują nad tym i zapewniają nowy sprzęt, ale: a) tego się nie da zrobić od razu b) może to powodować przerwy w pracy danego serwera

A dopóki operator nie zapewni więcej mocy, będą lagi i czkawki. Więc przede wszystkim – cierpliwości. Jeżeli coś nie wychodzi, to najprawdopodobniej oznacza, że serwer nie wyrabia, a nie że Ty coś źle robisz. Poczekaj, czasem nawet kilka godzin.

Tak, wiem, to frustrujące. Nic na to nie poradzimy.

Edit: 18 listopada – wzrost liczby instancji i użytkowników wciąż jest, ale dużo wolniejszy i daje adminom więcej czasu na reakcję w przypadku wzrostu obciążenia.

Uwaga, wszystkie porady dotyczą korzystania z przeglądarki na desktopie. Funkcjonalności dostępne w przeglądarce mobilnej lub appce mogą być ograniczone.

Do rzeczy.

Który serwer wybrać?

Prosta odpowiedź: bez znaczenia (ale doczytaj tę sekcję do końca). Jeżeli wybierzesz cokolwiek z oficjalnej listy to i tak możesz z tego serwera obserwować wszystkich, również na innych serwerach. Trzeba pamiętać, że ze względu na wzrost obciążenia niektóre serwery tymczasowo zablokowały rejestrację nowych użytkowników do czasu wymiany sprzętu na mocniejszy. Wybierz taki, który w danej chwili przyjmuje użytkowników. Wciąż, może to oznaczać, że będziesz czekać kilka godzin na maila z linkiem do potwierdzenia adresu

Pełna odpowiedź: są serwery tematyczne, są serwery ogólne, są serwery lokalne. Przejrzyj listę, może trafisz na taki, który Ci podpasuje. Jeżeli nie – zarejestruj się na dowolnym, który przyjmuje nowych użytkowników. Ogarniesz się w ekosystemie, będziesz wiedzieć co i jak, to zmienisz serwer. O tym będzie dalej oddzielny punkt.

Niezależnie od wszystkiego, można rozważyć kryterium: “gdzie siedzą moi znajomi”. Dlaczego? O tym też później.

Jeżeli jesteś osobą LGBT możesz nie czuć się dobrze na serwerze 101010.pl. Ich polityka moderacyjna nie traktuje treści homofobicznych i transfobicznych jako niepożądanych. W związku z tym niektóre inne serwery (tech.lgbt, climatejustice.social i inne, które korzystają z https://joinfediverse.wiki/FediBlock) blokują serwer po całości. Oznacza to również, że mając konto na 101010.pl komunikacja z użytkownikami tych serwerów będzie niemożliwa.

Inne przykładowe polskie serwery Mastodona jakie istnieją w sieci #fediverse: * https://mastodon.pl * https://pol.social * https://lewacki.space * https://rigcz.club

Inne serwery, które warto wziąć pod uwagę: * https://kolektiva.social * https://mastodon.social * https://fosstodon.org * https://tech.lgbt * https://climatejustice.social

Istnieją również wyszukiwarki, które pozwalają na wyświetlenie listy dostępnych serwerów wg zadanych kryteriów: * https://instances.social/ * https://fediverse.observer/

Jeżeli masz już konto na jakimś serwerze i chcesz przemigrować na inny, instrukcja jest podana cztery sekcje niżej.

Jak skutecznie poinformować ludzi o moim koncie na fediverse?

Wrzuć informację o swoim koncie do tweeta (najlepiej przypiętego – o tym za chwilkę) albo do bio. Jest narzędzie (webowe), które pozwala zeskanować listę naszych znajomych z twitera i sprawdzić, czy mają konto na fediverse. Listę kont fediversowych można sobie z tego narzędzia zapisać i wczytać potem do serwera.

Nazwę użytkownika można podać na dwa sposoby: @użytkownik@serwer albo https://serwer/@użytkownik. Te dwa formaty rozpoznawane są przez narzędzie. Drugi jest klikalny i można (stosunkowo) łatwo dodać Cię. Ten drugi format można też wpisać jako adres strony w twitterowym bio (jest na to oddzielne pole).

Dlaczego to ważne? To co robimy bliskie jest masowej migracji. Dużo osób w krótkim czasie zakłada sobie konto na nowej platformie. Skąd mogę mieć pewność, że @jasiek@server to @jasiek z twitera a nie troll, który się pod niego podszywa? Jeżeli przyjdzie @jasiek@serwer i @jasiek@innyserwer, to który jest ten właściwy? Z większością z Was jedyny kontakt jaki mam to twitter. Dlatego tam będę szukać informacji weryfikujących.

Jak znaleźć swoich znajomych na fediverse?

Najlepiej zapytać innymi kanałami :) Ale jeśli macie się w znajomych na twiterze a oni postąpili zgodnie z poprzednim punktem, to można użyć tego narzędzia (wymaga zezwolenia na zalogowanie się do twittera): * https://pruvisto.org/debirdify/ * https://fedifinder.glitch.me/ Uwaga, importując plik trzeba wybrać opcję merge!

Jakie zasady obowiązują na fediverse?

Tak naprawdę to każdy serwer ma własne. Ale mają pewną część wspólną, którą można podsumować krótko: nie bądź bucem w stosunku do innych. Środowisko jest inkluzywne, zbudowane na otwartości, ma zapewnić bezpieczne miejsce dla osób z grup marginalizowanych i prześladowanych. Oczywiście, nic nie stoi na przeszkodzie, żeby Konfederacja postawiła sobie własny serwer (bo z istniejących najprawdopodobniej szybko wylecieliby na kopach), ale fediverse pozwala użytkownikom na banowanie całych serwerów. Włącznie z tym, że admin serwera może prewencyjnie zbanować inny serwer. Lista takich banów administracyjnych jest dostępna dla każdego serwera. Przeczytajcie sobie też mit założycielski fediverse w pigułce: https://mstdn.social/@rysiek/109306419120230778

Znalazłxm lepszy serwer, jak przemigrować i co się z tym wiąże?

Migracja jest bardzo prosta. Zakładasz konto na nowym serwerze. Na obu serwerach wchodzisz w opcje profilu (Account –> i wybierasz migrację z/na. Na nowy serwer zostaną przemigrowane kontakty i ustawienia takie jak lista banów. Wszystkie konta, które Cię obserwują dostaną powiadomienie o zmianie i automatycznie zaczną obserwować Twoje nowe konto. O ile mi wiadomo, nie ma możliwości migracji postów. Można sobie je zarchiwizować. Ale jak długo ich nie skasujesz albo nie usuniesz konta, będą wciąż dostępne na starym serwerze.

Jak dodać ręcznie pojedynczych użytkowników.

Tu się zaczyna robić ciekawie, gdyż możliwości jest dużo. I zastosowanie każdej zależy od okoliczności. Zakładam, że dostajemy namiary na konto, które chcemy zaobserwować w formie @user@serwer (dalej będę to zwać uchwytem – handle) albo https://server/@user (link). 1. W pasek wyszukiwarki wpisujemy otrzymany adres (uchwyt lub link). Jeżeli wszystko dobrze poszło (serwery nie są przeciążone) za chwilę w środkowej kolumnie pojawi się poszukiwane konto. Klikamy w ikonkę dodania po prawej stronie. Gotowe. 2. Jeśli dostaliśmy link, możemy w niego kliknąć. Wejdziemy wtedy na profil tego konta na serwerze, który obsługuje to konto. I teraz zaczyna się zabawa. Jeśli jest to też nasz serwer to klikamy obserwuj i gotowe. Jeśli to nie jest nasz serwer to klikamy obserwuj i mamy dwie możliwości, w zależności od oprogramowania obsługującego ten serwer. a) Serwer wyświetli nam okienko, w którym dostaniemy możliwość skopiowania adresu konta i dalej postępujemy jak w punkcie A (to się wydaje mało sensowne, ale przyda się później) b) Przeglądarka wyświetli nam dodatkowe okienko, w którym poprosi o wpisanie w pole naszego adresu. Po wpisaniu i potwierdzeniu pokaże się przycisk Follow, który klikamy i gotowe. 3. Ktoś w tootcie umieszcza adres innego konta. Klikamy w adres. Przenosi nas to na widok profilu tego konta na naszym serwerze. Klikamy przycisk Follow i gotowe.

Kłódka – inaczej niż na ćwitrze.

Kłódka na mastodonie oznacza, że użytkownik będzie zatwierdzać wszystkich obserwujących. Jeżeli chcesz zrobić prywatny wpis, tylko dla followersów, to masz taką możliwość i zaznaczasz to przy tworzeniu wpisu. W Preferences –> Preferences –> Other (YMMV) można ustawić domyślną widoczność wpisów. O ile mi wiadomo osoba otagowana zawsze będzie widziała wpis, niezależnie od ustawień widoczności.

Jak sprawdzić kto/kogo obserwuje dane konto?

O ile dane konto nie zablokowało możliwości podejrzenia obserwujących/obserwowanych to wchodzimy na profil i możemy zobaczyć listy Following i Followers – dotyczące osób na naszym serwerze. Jeżeli chcemy zobaczyć więcej, to wchodzimy na profil tej osoby na jej serwerze. U mnie to jest link Browse more on the original profile. Wtedy możemy sobie klikać po profilach, dodawać interesujące osoby do obserwowanych. I tutaj właśnie przydaje się ścieżka opisana w 6Ba.

Pożyteczne wskazówki.

Uzupełnij sobie bio. Choćby wpisz tam namiary na swojego twitera, żeby można było zweryfikować, że Ty to Ty. I odwrotnie – na twiterze podaj swoje namiary tutaj. No chyba, że chcesz zachować anonimowość. Zaobserwuj konto @feditips@mstdn.social i taga #feditips, zajrzyj na stronę https://fedi.tips/ Przejrzyj zbiór porad od ludzi, którzy już tu chwilę siedzą: https://karab.in/m/fediverse/wpisy/wa%C5%BCne Dodaj przynajmniej jednego użytkownika ścieżką opisaną w punkcie “Jak sprawdzić...” i “Jak dodać...” 2a. Mastodon ma więcej interakcji korzystających z tego schematu, jeśli przeglądasz zasoby na serwerze innym niż Twój. Ustawiaj język wpisów. Można zmienić domyślny język w opcjach. Nie kasujcie się tak natychmiast z twittera. Dajcie choć z tydzień, żeby nie trzeba było tego narzędzia do synchronizacji kont co godzinę odpalać :)

Inne poradniki, które warto przeczytać:

Co dalej?

No dobrze, rozgościłxś się, jest fajnie, mamy fajnego mikrobloga. To teraz warto dodać – bez wnikania za bardzo w technikalia – że fediverse zawiera więcej rozwiązań opartych na protokole ActivityPub. Więcej w tym wpisie: https://social.deadsuperhero.com/notice/APLnEorYTKQPbVKqkS Nie przejmujcie się, jeśli zobaczycie błąd. Pewnie przeciążony serwer. Po chwili załaduje się co trzeba.

Dlaczego tootorial?

Mastodon to prehistoryczny słoń. Słoń robi toot. https://glitterkitten.co.uk/@theplaguedoc/109306910217563046

@agturcz@circumstances.run